Jaren geleden werd mijn zoontje lid van de plaatselijke hockeyclub. Maar al snel merkte ik dat niet alleen mij zoontje lid was geworden, maar dat ook de ouders automatisch lid waren geworden van de club. Voor ik het besefte stonden mijn vrouw en ik volgens een strak schema ingeroosterd als scheidsrechter en als barman. Hoewel het aanvankelijk nogal confronterend was, realiseerde ik mij toen wel weer hoe belangrijk de inzet en betrokkenheid van “vrijwilligers” is voor het functioneren en het voortbestaan van een vereniging. Hoe confronterend deze methode ook was, het werkte wel én … het was nog leuk ook.
De VvE is van ons allemaal
Zonder het bestraffende vingertje op te willen heffen, zie ik toch nog vaak dat een groot deel van de eigenaars (leden) niet echt betrokken is bij de VvE. Zij beschouwen de VvE als een instantie die voor het gebouw allerlei zaken regelt, maar waar zij verder “niet zo veel mee hebben”. Dat is vreemd. Want een vereniging van eigenaars is net als een voetbalvereniging, een bridgevereniging of handwerkvereniging een “club” die alleen bestaat bij de gratie van het enthousiasme, de betrokkenheid en inzet van de individuele leden. Zonder die inzet zal de club geen lang leven beschoren zijn en zal het bestuur er uiteindelijk ook de brui aan geven. Bij een VvE kunnen de gevolgen echter groot zijn en zich vertalen in verval van het gebouw en minder woongenot.
Mede-eigendom = mede-verantwoordelijkheid = mede-betrokkenheid
Het doel van de vereniging van eigenaars is de instandhouding van de gemeenschappelijke delen (lees niet-privé delen) van een gebouw. Iedere eigenaar heeft naast de eigendom van zijn eigen appartement(srecht) ook de mede-eigendom van een deel van de gemeenschappelijk delen (bijvoobeeld dak, gevel, lift, installaties, portiek, beplanting). Net zoals hij verantwoordelijk is voor de zorg en het onderhoud van zijn eigen appartement, is hij dat ook voor een deel van de algemene delen van het gebouw. De wetgever vindt deze verantwoordelijkheid zo belangrijk (gevaar van verval van het gebouw) dat hij heeft verplicht dat de vereniging vanzelf ontstaat zodra het gebouw wordt gesplitst en dat iedereen die er een appartement koop ook automatisch lid wordt. Opzegging van het VvE lidmaatschap is niet mogelijk. Pas bij verkoop ben je “lid-af”. Helaas valt niet wettelijk te verplichten dat een VvE lid zich ook betrokken voelt en zich actief inzet voor de vereniging. Als een morele verplichting zie ik het echter wel. Je laat medebewoners immers niet opdraaien voor zaken die je persoonlijk aangaan.
Het bestuur, dat is uw naaste buur
Soms hoor ik bestuursleden klagen dat ze een “dubbele baan” hebben. In uitzonderlijke gevallen is dat ook bijna zo. Dat is aan de orde als er veel technische, sociale of financiële problemen binnen een complex zijn. Dan kunnen de uren fors uit de hand lopen. Doorgaans beslaan de werkzaamheden van een bestuurslid slechts enkele uren per week. Een goede externe VvE beheerder kan hierbij een behoorlijke duit in het zakje doen. Jammer genoeg zie ik toch nog vaak dat besturen er vaak alléén voor staan en dat de andere VvE leden (eigenaars) het allemaal wel best vinden. Tijdens de jaarlijkse ALV is de opkomst magertjes of krijgen bestuurders tot overmaat van ramp een waterval van klachten en bezwaren te verwerken als dank voor hun onbetaalde inzet gedurende het afgelopen jaar. Dat vind ik altijd een tenenkrommende ervaring. Want bestuursleden zijn gewone eigenaars, met dat verschil dat zij het als hun morele plicht beschouwen om als voortrekkers van de vereniging op te treden. Dit soort mensen moet je waarderen en in ere houden. Bestuursleden zijn na de vergadering weer gewoon die “buurman/buurvrouw” waarmee je samen in één complex leeft en letterlijk mee door één deur moet. Ik ben altijd weer blij verrast als tijdens de algemene ledenvergadering spontaan de helpende hand wordt geboden vanuit de andere eigenaars. Dat kan in formele zin door lid te worden van een commissie, maar ook gewoon door het aanbieden van hulp aan het bestuur als dat aan de orde is. Het signaal dat hiervan uitgaat is belangrijk, omdat het de toon zet hoe eigenaars de VvE zien en hoe het hoort.
Vertrouwen, respect en waardering
Zoals in elke relatie gelden er ook binnen de VvE bepaalde normen. Tussen het bestuur en de overige leden behoort sprake te zijn van vertrouwen, respect en waardering. Op de eerste twee punten gaat het meestal wel redelijk goed. Maar wat betreft het laatste valt er nog veel te verbeteren. Of het nu ligt aan het Hollandse nuchterheid; we zijn hier in Nederland niet echt scheutig met het uiten van waardering voor inzet en prestatie. Daarom zou ik in aanloop naar het vaststellen van een nieuwe begroting, een lans willen breken om voor elk bestuurslid een blijk van waardering een fles wijn op de begroting te zetten. Het kost niet veel maar betekent een hoop voor de ontvanger. Voor degenen die niet van wijn houden mag het natuurlijk ook een doos sigaren of bonbons zijn.
